
ପ୍ରସ୍ତାବନା
ଆମ ଘରୋଇ ପାକଶାଳାରେ ସାଧାରଣତଃ ଯେଉଁ ସମସ୍ତ ମସଲା ବ୍ୟବହାର ହୁଏ, ସେଥିରେ ଅଜ୍ୱାଇନ(ଜୁଆଣି) ଏକ ପ୍ରାଚୀନ ଓ ପ୍ରାକୃତିକ ଔଷଧୀୟ ମସଲା । ଛୋଟ ଛୋଟ ବୀଜରେ ଥିବା ଗୁଣଗୁଡ଼ିକ ସ୍ୱାଦକୁ ବଢ଼ାଇଥାଏ, ସହିତେ ଶରୀରର ବିଭିନ୍ନ ରୋଗକୁ ଦୂର କରିଥାଏ । ଆୟୁର୍ବେଦରେ ଅଜ୍ୱାଇନକୁ “ଦୀପନ-ପାଚନ” (ପାଚନକୁ ସହାୟତା କରୁଥିବା) ଭାବେ ବିବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି ।
ଅଜ୍ୱାଇନର ପୋଷକ ମୂଲ୍ୟ
ଅଜ୍ୱାଇନରେ ପ୍ରଚୁର ପରିମାଣରେ ଭିଟାମିନ A, C, E, ସହିତ ପ୍ରୋଟିନ୍, ଡାଏଟେରି ଫାଇବର୍, କ୍ୟାଲସିୟମ୍, ପଟାସିୟମ୍, ଲୋହା, ଫସଫରସ୍, ନିଆସିନ୍ ଓ ଆଣ୍ଟିଅକ୍ସିଡେଣ୍ଟ ଥାଏ । ଏହାରେ ଥିବା ଥାଇମଲ୍ (Thymol) ତତ୍ତ୍ୱରେ ପ୍ରାକୃତିକ ବ୍ୟାକ୍ଟିରିଆନାଶକ ଓ ପାଚନ ସହାୟକ ଗୁଣ ରହିଛି ।
ଅଜ୍ୱାଇନର ମୁଖ୍ୟ ଉପକାରିତା
1. ପାଚନ ସମସ୍ୟାରେ ସର୍ବୋତ୍ତମ
ଅଜ୍ୱାଇନର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଉପକାର ହେଉଛି ପାଚନକୁ ସୁଧାରିବା । ଯେତେବେଳେ ପେଟ ଫୁଲିବା, ଅଜିର୍ଣ୍ଣ, ଜଳୋଦର କିମ୍ବା ଭାରୀପଣ ଲାଗେ, ସେତେବେଳେ ଗରମ ପାଣି ସହିତ ଅଜ୍ୱାଇନ ଖାଇଲେ ତୁରନ୍ତ ଆରାମ ମିଳେ । ଏହା ପେଟରେ “ପାଚକ ଏନଜାଇମ୍” ସକ୍ରିୟ କରି, ଖାଦ୍ୟକୁ ଶୀଘ୍ର ପଚାଇଦିଏ ।
2. ସର୍ଦି, କାଶି ଓ ଶ୍ୱାସକଷ୍ଟରେ
ଶୀତକାଳରେ କିମ୍ବା ଆବହାବାରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହେଲେ ସର୍ଦି, କାଶି, ଗଳାବେଦନା, ଶ୍ୱାସକଷ୍ଟ ସାଧାରଣ ସମସ୍ୟା । ଅଜ୍ୱାଇନର “ଜୀବାଣୁନାଶକ ଓ ଫଙ୍ଗାଲ୍-ବିରୋଧୀ” ଗୁଣ ଏହାକୁ ପ୍ରାକୃତିକ ଔଷଧରେ ପରିଣତ କରେ ।
* ଅଜ୍ୱାଇନ ପାଣି ପିଇଲେ କାଶି କମିଯାଏ ।
* ଅଜ୍ୱାଇନକୁ ପାଣିରେ ଫୁଟାଇ ଭାପ ନେଲେ ନାକ ଓ ଗଳାର ଜମା ଶ୍ଳେଷ୍ମା ସଫା ହୋଇଥାଏ ।
3. ମାସିକ ବେଦନା ହ୍ରାସ କରେ
ମହିଳାମାନଙ୍କର ମାସିକ ଋତୁସ୍ରାବ ସମୟରେ ହେଉଥିବା ବେଦନାରେ ଅଜ୍ୱାଇନ ବହୁତ ଉପକାରୀ । ଅଜ୍ୱାଇନ ପାଣି ସ୍ନାୟୁକୁ ସକ୍ରିୟ କରି, ପେଟର କ୍ରାମ୍ପ କମାଇଥାଏ ।
4. ଦାନ୍ତ ଓ ମୁହଁ ସୁରକ୍ଷାରେ
ଦାନ୍ତବେଦନା, ଦୁର୍ଗନ୍ଧ କିମ୍ବା କ୍ୟାଭିଟିରେ ଏହା ଏକ ପ୍ରାକୃତିକ ଔଷଧ ।
* ଅଜ୍ୱାଇନର ପାଣିରେ କୁଳି କଲେ ମୁହଁରୁ ଦୁର୍ଗନ୍ଧ ଦୂର ହୁଏ ।
* ଦାନ୍ତବେଦନା ସମୟରେ ଅଜ୍ୱାଇନର ତେଲରେ କଟନ୍ ଡୁବାଇ ଦାନ୍ତରେ ରଖିଲେ ଆରାମ ମିଳେ ।
5. ରୋଗ ପ୍ରତିରୋଧକ କ୍ଷମତା ବୃଦ୍ଧି
ଅଜ୍ୱାଇନରେ ଥିବା “ଆଣ୍ଟିଅକ୍ସିଡେଣ୍ଟ” ଶରୀରରୁ ବିଷାକ୍ତ ପଦାର୍ଥ ବାହାର କରିଥାଏ । ଏହା ରକ୍ତକୁ ପରିଶୋଧନ କରି, ପ୍ରତିରୋଧକ କ୍ଷମତାକୁ ସୁଦୃଢ କରେ ।
6. ଓଜନ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ
ଖାଲି ପେଟରେ ଅଜ୍ୱାଇନର ପାଣି ପିଇଲେ “ମେଟାବୋଲିଜ୍ମ ବୃଦ୍ଧି” ପାଏ, ଯାହାର ଫଳରେ ଶରୀରରେ ସଞ୍ଚିତ ଅତିରିକ୍ତ ଚର୍ବି କମିଥାଏ । ନିୟମିତ ବ୍ୟବହାରରେ ଓଜନ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ସହଜ ହୁଏ ।
7. ସ୍କିନ୍ ସୁନ୍ଦର କରେ
ପିପୁଣି, ଦାଗ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଚର୍ମ ସମସ୍ୟାରେ ଅଜ୍ୱାଇନ ବହୁତ ଉପକାରୀ । ଅଜ୍ୱାଇନର ପାଣିରେ ମୁହଁ ଧୋଇଲେ ଚର୍ମ ସ୍ବଚ୍ଛ ଓ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ହୁଏ ।
8. କେଶ ସୁସ୍ଥ ରଖେ
କେଶପାତ୍ରେ ଅଜ୍ୱାଇନ ପାଣି ବ୍ୟବହାର କଲେ “ଖୁସି ଓ କେଶପତନ” ସମସ୍ୟା କମିଯାଏ । କେଶ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଓ ଚମକଦାର ହୁଏ ।
9. ଛୋଟ ପିଲାଙ୍କ ପାଇଁ
ପିଲାମାନଙ୍କର ପେଟରେ ଗ୍ୟାସ୍, କୋଳିକ୍ କିମ୍ବା ଅଜିର୍ଣ୍ଣ ସମସ୍ୟା ହେଲେ, ହାଲୁକା ଅଜ୍ୱାଇନ ପାଣି ପିଇଲେ ସହଜରେ ଆରାମ ମିଳେ ।
ଅଜ୍ୱାଇନ ବ୍ୟବହାର କରିବାର ସଠିକ୍ ପ୍ରକାର
1. ଅଜ୍ୱାଇନ ପାଣି :– 1 ଚମ୍ମଚ ଅଜ୍ୱାଇନକୁ ରାତିରେ ପାଣିରେ ଭିଜାଇ ସକାଳେ ଖାଲି ପେଟରେ ପିଇବା ।
2. ରାନ୍ଧଣାରେ :– ଡାଲ୍, ପରାଠା, ସୁପ୍, ପକୌଡ଼ା ଓ ଆଚାରରେ ଅଜ୍ୱାଇନ ବ୍ୟବହାର କରିବା ।
3. ତେଲ :– ଅଜ୍ୱାଇନ ତେଲରେ ମାଲିଶ କଲେ ସର୍ଦି-କାଶି, ମୁଣ୍ଡବେଦନା ଓ ପେଟବେଦନାରେ ଆରାମ ମିଳେ ।
4. ଭାପ ନିଆ :– ଗରମ ପାଣିରେ ଅଜ୍ୱାଇନ ଦେଇ ଭାପ ନେଲେ ନାକ ଓ ଗଳା ସୁସ୍ଥ ହୁଏ ।
ସାବଧାନୀ
* ଅଧିକ ପରିମାଣରେ ଅଜ୍ୱାଇନ ଖାଇଲେ ଆମାଶୟରେ ଜଳନ କିମ୍ବା ଅଧିକ ଗ୍ୟାସ୍ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇପାରେ ।
* ଗର୍ଭବତୀ ଓ ସ୍ତନ୍ୟପାନ କରୁଥିବା ମହିଳାମାନେ ଡାକ୍ତରଙ୍କ ପରାମର୍ଶ ବିନା ବ୍ୟବହାର କରିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ ।
* ଯେମାନେ “ଆମାଶୟରେ ଗ୍ରାସ୍ତିକ୍ କିମ୍ବା ଆଲସର୍” ସମସ୍ୟାରେ ପୀଡ଼ିତ, ସେମାନେ ଅଧିକ ପରିମାଣରେ ଅଜ୍ୱାଇନ ବ୍ୟବହାର କରିବାରୁ ବଚିବା ଉଚିତ୍।
ଉପସଙ୍ଗହାର
ସାଧାରଣ ଲୋକଙ୍କ ଘରୋଇ ମସଲା ଅଜ୍ୱାଇନ (ଜୁଆଣି) କେବଳ ଖାଦ୍ୟର ସ୍ୱାଦ ବଢ଼ାଇବା ପାଇଁ ନୁହେଁ, ବରଂ ଏକ ପ୍ରାକୃତିକ ଔଷଧ ଭାବରେ ଆମ ଜୀବନର ଅଂଶ । ପାଚନ, ସର୍ଦି-କାଶି, ବେଦନା, ଚର୍ମ ଓ କେଶ ସୁସ୍ଥତା ସହିତ, ଏହା ରୋଗ ପ୍ରତିରୋଧକ କ୍ଷମତା ବୃଦ୍ଧିରେ ମହତ୍ତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ନିଭାଏ । ତେଣୁ, ଘରେ ଅଜ୍ୱାଇନକୁ ନିୟମିତ ବ୍ୟବହାର କରି ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟକୁ ସୁସ୍ଥ, ସୁରକ୍ଷିତ ଓ ସକ୍ରିୟ ରଖିବା ସମ୍ଭବ।