
ପରିଚୟ
ଆମେ ସମସ୍ତେ ଜାଣୁଛୁ, ପ୍ରକୃତି ବିନା ଜୀବନର ଅସ୍ତିତ୍ୱ ନାହିଁ। ଗଛ କେବଳ ଆମକୁ ଅକ୍ସିଜେନ୍ ଦେଇ ଜୀବନକୁ ସୁସ୍ଥ କରୁନି, ସେମାନେ ଆମର ପରିବେଶକୁ ସୁନ୍ଦର, ଶୁଦ୍ଧ ଓ ସନ୍ତୁଳିତ ରଖନ୍ତି। ସେଥିପାଇଁ “ଗଛର ଦେଖଭାଲ (Plant Care)” କେବଳ ଶୌକୀନତା ନୁହେଁ, ବରଂ ପ୍ରକୃତିକୁ ସୁରକ୍ଷା କରିବାର ଦାୟିତ୍ୱ।
ଗଛର ଦେଖଭାଲର ଗୁରୁତ୍ୱ
1. ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟକର ପରିବେଶ: ଗଛ ପ୍ରଦୂଷଣକୁ କମାଇ ବାତାବରଣକୁ ପରିଶୁଦ୍ଧ କରେ।
2. ମନୋଶାନ୍ତି: ଘରେ କିମ୍ବା ବାଗିଚାରେ ଗଛ ରଖିଲେ ମନକୁ ସାନ୍ତ୍ୱନା ମିଳେ।
3. ଖାଦ୍ୟ ଓ ଔଷଧ: ଅନେକ ଗଛ ସିଧାସଳଖ ଆମକୁ ଖାଦ୍ୟ ଓ ଔଷଧ ଯୋଗାଇଥାଏ।
4. ପରିବେଶ ସନ୍ତୁଳନ: ଜୀବଜନ୍ତୁମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଗଛ ଆଶ୍ରୟ ସ୍ଥଳ।
ଗଛର ଦେଖଭାଲ ପାଇଁ ପ୍ରୟୋଜନୀୟ ପଦ୍ଧତି
1. ସଠିକ୍ ମାଟି ବ୍ୟବହାର
ଗଛର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ମାଟିର ଉର୍ବରତାରୁ ନିର୍ଭର କରେ। ମାଟିରେ ପ୍ରୟୋଜନୀୟ ଜୈବ ସାର, କମ୍ପୋଷ୍ଟ କିମ୍ବା ପ୍ରାକୃତିକ ଖାଦ୍ୟ ଦେଇଲେ ଗଛ ଶୀଘ୍ର ବୃଦ୍ଧି କରେ।
2. ପାଣି ଦେବାର ନିୟମ
* ପ୍ରତ୍ୟେକ ଗଛର ପାଣିର ପ୍ରୟୋଜନାଲଗା।
* ଗରମ ଋତୁରେ ନିୟମିତ ପାଣି ଦେବା ଦରକାର।
* ଶୀତକାଳରେ ପାଣି କମ୍ ଦେବାଯୋଗ୍ୟ।
* ଅଧିକ ପାଣି ହୋଇଗଲେ ଗଛର ମୂଳ ପଚିଯାଇପାରେ।
3. ସଠିକ୍ ଆଲୋକ ବ୍ୟବସ୍ଥା
ଗଛମାନେ ସୂର୍ଯ୍ୟରଶ୍ମିରେ ଫୋଟୋସିନ୍ଥେସିସ୍ କରି ଖାଦ୍ୟ ତିଆରି କରନ୍ତି।
* ଘରେ ରଖା ଗଛମାନଙ୍କୁ ପ୍ରତିଦିନ କିଛି ସମୟ ସୂର୍ଯ୍ୟଆଲୋକ ଦରକାର।
* ଛାୟାପ୍ରିୟ ଗଛକୁ ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ସୂର୍ଯ୍ୟକିରଣରୁ ଦୂରେ ରଖିବା ଭଲ।
4. ସାର ଓ ପୋଷକ ଦ୍ରବ୍ୟ
ଜୈବ ସାର (କମ୍ପୋଷ୍ଟ, ଗୋବର) ବ୍ୟବହାର କଲେ ଗଛରେ କୌଣସି କ୍ଷତି ହୁଏନି।
* ପ୍ରତି 20-30 ଦିନରେ ଗଛକୁ ହଳୁକ ସାର ଦେବା ଭଲ।
* କେମିକାଲ୍ ସାର କମ୍ ବ୍ୟବହାର କରିବା ଉଚିତ।
5. କୀଟନାଶକର ସତର୍କ ବ୍ୟବହାର
ଗଛରେ ପୋକା-ମାକୁଡ଼ି ହେଲେ ପ୍ରାକୃତିକ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଯଥା “ନୀମ ପତ୍ରର ରସ” କିମ୍ବା “ଜୀବାଣୁନାଶକ ପାଣି” ବ୍ୟବହାର କରିବା ଉଚିତ।
6. ନିୟମିତ କଟି–ଛାଟି (Pruning)
* ଶୁଷ୍କ ଓ ପଚା ପତ୍ର କାଟିଦେବାରେ ଗଛ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟକର ରହେ।
* କଟି-ଛାଟି ଦ୍ୱାରା ଗଛର ଆକାର ସୁନ୍ଦର ହୁଏ ଏବଂ ନୂଆ ପାତା ଉତ୍ପନ୍ନ ହୁଏ।
7. ନିୟମିତ ପରିଚର୍ଯ୍ୟା
ଗଛକୁ ପ୍ରତିଦିନ ଧ୍ୟାନରେ ରଖିବା ଦରକାର।
* ପତ୍ରରେ ଧୂଳି ହେଲେ ପୋଛିଦେବା।
* ପୋକା ଆସିଛି କି ନାହିଁ ସେଥିରେ ଲକ୍ଷ୍ୟ ଦେବା।
ଘରେ ଗଛ ଲଗାଇବାର ଲାଭ
1. ଅକ୍ସିଜେନ୍ ବୃଦ୍ଧି – ଘରରେ ହାଲୁକା ବାତାବରଣ ହୁଏ।
2. ସଜାଣା – ଘରକୁ ସୁନ୍ଦର କରେ।
3. ମନୋବିଜ୍ଞାନିକ ଲାଭ – ଗଛ ସହିତ ସମୟ କାଟିଲେ ଉତ୍ସାହ ଓ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟରେ ସକାରାତ୍ମକ ପ୍ରଭାବ ପଡ଼େ।
4. ସୁସ୍ଥ ଖାଦ୍ୟ – ଘରୋଇ ବାଗିଚାରେ ଲଗାଇଥିବା ଶାକ-ସବ୍ଜି ଶୁଦ୍ଧ ଓ ପୋଷଣୀୟ ହୁଏ।
ସମାପ୍ତି
ଗଛର ଦେଖଭାଲ କେବଳ ଆମର ଶୌକୀନତା କିମ୍ବା ଶୌଭା-ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ନୁହେଁ, ବରଂ ପୃଥିବୀକୁ ସୁରକ୍ଷା କରିବାର ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଂଶ। ପ୍ରତ୍ୟେକ ଲୋକ ଯଦି ଘରେ, ଛତରେ କିମ୍ବା ବାଗିଚାରେ ଗଛ ଲଗାଇ ସେମାନଙ୍କୁ ସଠିକ୍ ଭାବରେ ଦେଖଭାଳ କରିଥାନ୍ତେ, ତେବେ ପରିବେଶ ପ୍ରଦୂଷଣ, ଗ୍ଲୋବାଲ୍ ୱାର୍ମିଂ, ଓ ଅନେକ ପ୍ରାକୃତିକ ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ ସହଜ ହୋଇପାରିଥାନ୍ତା।