ଓଡ଼ିଶାର ଗଞ୍ଜାମ ଜିଲ୍ଲାର ଗାହିରମଥା ଓ ରୁଷିକୁଲ୍ୟା ନଦୀ ମୁହାଣ ପ୍ରତିବର୍ଷ ଫେବୃଆରୀ-ମାର୍ଚ୍ଚ ମାସରେ ଏକ ଅପୂର୍ବ ପ୍ରାକୃତିକ ଘଟଣାର ସାକ୍ଷୀ ହୋଇଥାଏ। ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଅଲିଭ୍ ରିଡଲେ କଚ୍ଛପ ଏହି ସମୟରେ ବଙ୍ଗୋପସାଗରର ଉପକୂଳରେ ଆସି �ବସା ବାନ୍ଧିବା ପାଇଁ ପହଞ୍ଚିଥାନ୍ତି। ୨୦୨୫ ମସିହାରେ ମଧ୍ୟ ଏହି ଘଟଣା ବିଶ୍ୱବାସୀଙ୍କ ଦୃଷ୍ଟି ଆକର୍ଷଣ କରିଛି, ଯେଉଁଠାରେ ପ୍ରାୟ ୬ ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ କଚ୍ଛପ ଗାହିରମଥାରେ ଏକାଠି ଆସିଥିବା ଖବର ମିଳିଛି।
ଏହି କଚ୍ଛପମାନେ ହଜାର ହଜାର ମାଇଲ ଯାତ୍ରା କରି ଓଡ଼ିଶାର ବେଳାଭୂମିକୁ ଆସିଥାନ୍ତି, ଯେଉଁଠାରେ ସେମାନେ ଅଣ୍ଡା ଦେଇ ନିଜର ପରବର୍ତ୍ତୀ ପିଢ଼ିର ଆରମ୍ଭ କରିଥାନ୍ତି। ଏହା କେବଳ ଏକ ଜୈବିକ ଘଟଣା ନୁହେଁ, ବରଂ ଓଡ଼ିଶାର ପ୍ରାକୃତିକ ସମ୍ପଦ ଓ ଜୀବବୈଚିତ୍ର୍ୟର ଏକ ଜ୍ୱଳନ୍ତ ଉଦାହରଣ। ଏହି ସମୟରେ ଉପକୂଳ ଅଞ୍ଚଳରେ ଏକ ଅଦ୍ଭୁତ ଦୃଶ୍ୟ ଦେଖାଯାଏ—ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ କଚ୍ଛପ ରାତି ଅନ୍ଧାରରେ ବାଲିରେ ଗାତ ଖୋଳି ଅଣ୍ଡା ଦେଉଥିବାର ନୀରବ କିନ୍ତୁ ମନୋମୁଗ୍ଧକର ଦୃଶ୍ୟ।
ଓଡ଼ିଶା ସରକାର ଓ ବନ୍ୟଜନ୍ତୁ ସଂରକ୍ଷଣ ବିଭାଗ ଏହି କଚ୍ଛପଙ୍କ ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ବିଶେଷ ପଦକ୍ଷେପ ନେଇଛନ୍ତି। ମାଛଧରା ଉପରେ ନିଷେଧାଦେଶ, ଉପକୂଳରେ ପାଟ୍ରୋଲିଂ ଓ ଅଣ୍ଡା ସଂରକ୍ଷଣ କେନ୍ଦ୍ର ଗଠନ ଭଳି କାର୍ଯ୍ୟ ଜାରି ରହିଛି। ତଥାପି, ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ, ସମୁଦ୍ର ପ୍ରଦୂଷଣ ଓ ମାନବୀୟ ହସ୍ତକ୍ଷେପ ଏହି ପ୍ରଜାତି ପାଇଁ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ ସୃଷ୍ଟି କରୁଛି।
ଏହି ଘଟଣା ଓଡ଼ିଶାକୁ ବିଶ୍ୱ ପର୍ଯ୍ୟଟନ ମାନଚିତ୍ରରେ ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ସ୍ଥାନ ଦେଇଛି। ପ୍ରକୃତିପ୍ରେମୀ ଓ ଗବେଷକମାନେ ଏହି ଅଦ୍ଭୁତ ଦୃଶ୍ୟ ଦେଖିବାକୁ ଆସୁଛନ୍ତି। ଆମେ ସମସ୍ତେ ମିଶି ଏହି ପ୍ରାକୃତିକ ସମ୍ପଦର ସଂରକ୍ଷଣ ପାଇଁ ସଚେତନ ହେବା ଦରକାର, ଯାହା ଦ୍ୱାରା ଆମ ଭବିଷ୍ୟତ ପିଢ଼ି ମଧ୍ୟ ଏହାର ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ ଉପଭୋଗ କରିପାରିବେ।