ପଙ୍କଉଦ୍ଧାର ଏକାଦଶୀ:
ପୁରୀର ଶ୍ରୀ ଲୋକନାଥ ମନ୍ଦିରରେ ପ୍ରତିବର୍ଷ ପାଳିତ ହେଉଥିବା “ପଙ୍କଉଦ୍ଧାର ଏକାଦଶୀ” ଏକ ବିଶେଷ ଧାର୍ମିକ ଅବସର। ଏହି ପୂଜାନୁଷ୍ଠାନ ଉପଲକ୍ଷେ ହଜାର ହଜାର ଭକ୍ତ ଶ୍ରୀ ଲୋକନାଥଙ୍କ ଦୁର୍ଲଭ ଦର୍ଶନ ପାଇଁ ପୁରୀକୁ ଆସନ୍ତି।
ପଙ୍କଉଦ୍ଧାର ଏକାଦଶୀ ର ବିଶେଷତା :
ଏହି ଅନୁଷ୍ଠାନର ବିଶେଷ ଆକର୍ଷଣ ହେଉଛି ମନ୍ଦିରର ଗର୍ଭଗୃହରେ ସ୍ଥିତ ଶିବଲିଙ୍ଗର ଦର୍ଶନ, ଯାହା ବର୍ଷର ସେମାନେ କେବଳ ଏକଥର ଦେଖିପାରନ୍ତି। ସାଧାରଣତଃ, ଏହି ଶିବଲିଙ୍ଗ ସାରା ବର୍ଷ ଜଳରେ ବୁଡ଼ିଥାଏ ଏବଂ ଏହି ଏକାଦଶୀ ଦିନରେ ମାତ୍ର ଉନ୍ମୋଚନ କରାଯାଏ।
ପଙ୍କଉଦ୍ଧାର ଏକାଦଶୀର ପୂଜା ପ୍ରକ୍ରିୟା ଓ ପ୍ରସାଦ :
ପଙ୍କଉଦ୍ଧାର ପୁରୀର ଶ୍ରୀ ଲୋକନାଥ ମନ୍ଦିରର ଏକ ବିଶେଷ ପୂଜା ଅନୁଷ୍ଠାନ, ଯେଉଁଠାରେ ବର୍ଷରେ କେବଳ ଏକଥର ଜଳରୁ ବାହାର କରାଯାଇଥିବା ଶିବଲିଙ୍ଗର ଦର୍ଶନ ହୁଏ। ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ଶିବଲିଙ୍ଗକୁ ପଞ୍ଚାମୃତ (ଦୁଧ, ଦହି, ଘୀ, ମଧୁ, ଗଙ୍ଗାଜଳ) ଦ୍ୱାରା ସ୍ନାନ କରାଯାଏ, ବିଳ୍ୱପତ୍ର ଓ ଫୁଲ ଅର୍ପଣ କରାଯାଏ, ଏବଂ ମନ୍ତ୍ର ଉଚ୍ଚାରଣ ସହିତ ପୂଜା ହୁଏ। ପୂଜା ପରେ, ଜଳରେ ଥିବା ପବିତ୍ର ଦ୍ରବ୍ୟରୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ପ୍ରସାଦ ଭକ୍ତମାନେ ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତି, ଯାହା ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଓ ଔଷଧୀୟ ଗୁଣରେ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ବୋଲି ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ। ଏହା ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ଯେ ଏହି ପ୍ରସାଦର ଦେଖିବା ବା ସ୍ପର୍ଶ କରିବା ମାତ୍ରରେ ଗୁରୁତର ରୋଗ ମୁକ୍ତ ହେବା ସମ୍ଭବ।
ମନ୍ଦିରର ଐତିହ୍ୟ ଏବଂ ଗୁରୁତ୍ୱ
ଶ୍ରୀ ଲୋକନାଥ ମନ୍ଦିର ପୁରୀର ସବୁଠାରୁ ପ୍ରାଚୀନ ଓ ପବିତ୍ର ଶିବ ମନ୍ଦିରମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ। ଏହି ମନ୍ଦିର ପଶ୍ଚିମ ମୁହାଁକୁ ମୁହଁ କରିଥିବା ପୁରୀର ଏକମାତ୍ର ମନ୍ଦିର। ଏହି ମନ୍ଦିରର ଦର୍ଶନ କଲେ ଭକ୍ତମାନଙ୍କର ମନୋକାମନା ପୂରଣ ହେବା ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ।
ସାଂସ୍କୃତିକ ଓ ଧାର୍ମିକ ଗୁରୁତ୍ୱ
ପଙ୍କଉଦ୍ଧାର ଏକାଦଶୀ କେବଳ ଧାର୍ମିକ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ ନୁହେଁ, ବରଂ ଏହା ଓଡ଼ିଶାର ସାଂସ୍କୃତିକ ଐତିହ୍ୟର ଏକ ଅବିଭାଜ୍ୟ ଅଂଶ। ଏହି ପବିତ୍ର ଅନୁଷ୍ଠାନ ଭକ୍ତମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଅନୁଭୂତି ସୃଷ୍ଟି କରେ। odiadarpan
ଉପସଂହାର
ପଙ୍କଉଦ୍ଧାର ଏକାଦଶୀ ଏକ ଏପରି ଉତ୍ସବ, ଯେଉଁଠାରେ ଧର୍ମ, ଆସ୍ଥା ଓ ଭକ୍ତିର ଅନନ୍ୟ ସମ୍ମିଳନ ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ। ଏହି ଅବସର ଭକ୍ତମାନଙ୍କ ଜୀବନର ଧାର୍ମିକ ଓ ସାଂସ୍କୃତିକ ମୂଲ୍ୟବୋଧକୁ ସଶକ୍ତ କରେ।
